از معاهدۀ ترکمانچای تا عهدنامۀ مودت (۱۲۴۳-۱۳۴۰ ق.)

نویسندگان

فاطمه قاضیها

چکیده

بعد از انعقاد معاهدهء گلستان در سال 1228 ق.،چون اختلافات مرزی بین دو کشور حل نشده بود،تا سال 1241 ق.گهگاه نیروهای روسیه مناطقی از خاک ایران را مورد تجاوز قرار می دادند تا اینکه در این سال گوگچه توسط روسها تصرف شد و جهت پاسخ به این عمل سران کشور تصمیم به جنگ گرفتند و بدین ترتیب جنگهای دوم ایران و روسیه آغاز و تا سال 1243 به طول انجامید و در شعبان همان سال به علت شکستهای پی درپی که به ایران وارد آمد،فتحعلی شاه و عباس میرزا بالا جبار تن به انعقاد معاهدهء ترکمانچای دادند و تسلیم شرایط کمرشکن آن شدند.روسها پس از آن در زمان محمد شاه،ناصر الدین شاه و سایر پادشاهان قاجار به زورگوییها و کسب امتیازات اجحاف آمیر خود ادامه می دادند؛چنانچه در دورهء ناصر الدین شاه،حق مالکیت ایران از آخال و سایر نواحی ترکستان سلب گردید،تمام شیلات یکجا به روسها واگذار شد،امتیاز مربوط به رفت وآمد کشتیهای روسی به مرداب انزلی و رودخانه ها را کسب کردند.امتیاز بانک استقراضی و همچنین اختیار تمام جنگلهای ایران به تبعهء روس صورت گرفت(22 میلیون و نیم منات به مدت 75 سال با گرو گذاشتن گمرکات شمالی ایران) و بسیاری امتیازات دیگر از این قبیل،در دورهء محمد علی شاه و احمد شاه روابط دو کشور تحت تأثیر وقایع مشروطه، انقلاب اکتبر شوروی،جنگ جهانی اول و امثالهم بوده است. به هر روی،بعد از انقلاب روسیه،عهدنامه ای بین دو کشور منعقد گردید به نام عهدنامهء مودت که به طور کلی مواد آن عبارت بود از فسخ جمیع قرضهایی که ایران به حکومت تزاری داشت،فسخ جمیع امتیازاتی که پیش از این چه به حکومت روسیه و چه به اتباع روس از طرف دولت ایران داده شده بود،لغو کاپیتولاسیون و مانند اینها.این عهد نامه،مشتمل بر یک مقدمه و 26 ماده در تاریخ 26 فوریهء 1921 برابر با هشتم اوت 1299 یعنی 5 روز بعد از کودتای رضا خان سردار سپه در مسکو منعقد گردید و فصل تازه ای در روابط بین دو کشور گشوده شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

از معاهدۀ ترکمانچای تا عهدنامۀ مودت (1243-1340 ق.)

بعد از انعقاد معاهدهء گلستان در سال 1228 ق.،چون‌ اختلافات مرزی بین دو کشور حل نشده بود،تا سال 1241 ق.گهگاه نیروهای روسیه مناطقی از خاک ایران را مورد تجاوز قرار می‌دادند تا اینکه در این سال گوگچه توسط روسها تصرف شد و جهت پاسخ به این عمل سران کشور تصمیم به‌ جنگ گرفتند و بدین ترتیب جنگهای دوم ایران و روسیه آغاز و تا سال 1243 به طول انجامید و در شعبان همان سال به علت‌ شکستهای پی‌درپی که به ایران وا...

متن کامل

ارزیابی ایرادهای آمریکا در مورد دستور موقت در قضیۀ نقض‌های ادعایی عهدنامۀ مودت

دیوان بین‌المللی دادگستری در یازدهم مهر ۱۳۹۷ (3 اکتبر ۲۰۱۸) به درخواست ایران برای صدور دستور موقت در قضیۀ نقض‌های ادعایی عهدنامۀ مودت به اتفاق آرا پاسخ مثبت داد و آمریکا را ملزم کرد تا تمهیدات لازم را در مورد صادرات آزاد به ایران در خصوص نیازهای انسان‌دوستانه از جمله دارو و لوازم پزشکی و بهداشتی، محصولات کشاورزی و غذایی و قطعات یدکی و تجهیزات ضروری و خدمات برای ایمنی هواپیمایی کشوری اتخاذ کند و...

متن کامل

حکومت بنی‌حسنویه از ظهور تا سقوط (۳۳۰ تا 406 ق/۹۴۱ تا 1015م)

در سال 330ق/941م، امیرحسین کُرد حکومت بنی‌حسنویه را در شهر زور و مناطق اطراف آن بنیان گذاشت که این هم‌زمان با آل‌بویه بود. پس از وی فرزندش، حسنویه، به قدرت رسید که دوره حاکمیت او را می‌توان عصر شکل‌یابی و گسترش قلمرو و استحکام و ثبات این سلسله به شمار آورد. بعد از مرگ حسنویه، فرزندش بدر توانست قدرت را به دست گیرد. او با درایت خود، قلمرو و اقتدار بنی‌حسنویه را به اوج رساند. ایام پایانی حکومت بدر ...

متن کامل

Robust Governor Design for Hydro Turbines Using a Multivariable-cascade Control Approach

حي ت يو جذومنلأا ىلع يطخلا ريغ أ ،ءاملا ةمدص رث جاوملأاو يلاقتنلاا ه ، ةفاضإ ىلإ ضيف ءا ملا . مب ا نمق ه تءافآو ما ظنلا ة ناتم ة ساردلو أ ة شقان تاز يمملاو تابارط ضلاا ر ث (Parameters) ملا ر يغت ة بُ لطتيو ، مُيم صت ةَ فرعم ما ظنلا اذ ه ي ف ر يغتلا ىد م هذ ه مي ق تازيمملا . ةُقيرط تمدخُتسا دقو H ∞ يف دودحلا ةد يدع ميمصتلا . تا نارتقلاا را بتخا م ت ا مآ لا ة يكيمانيدلا ة ننقملا مكحت لل ة بولطملا ...

متن کامل

نسبت ارامنه با سیاست‌های توسعه‌طلبی روسیه در قفقاز (از اواخر دولت صفوی تا عهدنامة ترکمانچای)

منطقة قفقاز در تاریخ ایران از دورة باستان از اهمیّت ویژه­ای برخوردار بوده و در عمده تحولات روابط خارجی ایران نقش مهمی داشته است که با جدایی از ایران در 1243 هـ.ق/ 1828م این اهمیّت برای دهه­های آتی همچنان پابرجا ماند؛ گرچه شکل و صورت آن تغییر پیدا کرد. در مقالة حاضر نقش ارامنة قفقاز در موضوع گرایش به روسیه و جدایی از ایران در دورة بعد از صفویه تا عهدنامة ترکمانچای بررسی  و به این پرسش اساسی پاسخ د...

متن کامل

تحلیل روابط حکام و خان‌های ماکو با آن سوی ارس

خان‌های بیات ماکویی، در زمان حکومت شاه عباس دوم صفوی (1052-1077 ق.) به ماکو کوچانده شدند، تا زیر نظر حاکمان این منطقۀ مرزی به دفاع از آن بپردازند. منشا و مسکن اولیۀ گروهی از بیات‌های ماکو منطقۀ ایروان بود. این امر، تاثیر مهمی در روابط آن‌ها با ناحیۀ قفقاز و دیگر اعضای خاندان بیات ساکن این منطقه داشت. بیات‌های ماکو، به تدریج، با ضعف دیگر حاکمان منطقۀ شمال غرب کشور و کاهش قدرت دولت مرکزی ایران به...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
گنجینه اسناد

جلد ۱۶، شماره ۳، صفحات ۴۲-۷۷

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023